Posts

Showing posts from December, 2022

ਥੋਹਰ - ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਉਤਪਤੀ, ਕਿਸਮਾਂ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ

Image
ਥੋਹਰ (cactus) ਦੀਆਂ ਪੂਰੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ 1800 ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਪਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੈਕਟਸ ਸ਼ਬਦ, ਲਾਤੀਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ, ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਯੂਨਾਨੀ ਸ਼ਬਦ κάκτος (káktos) ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਇੱਕ ਨਾਮ ਜੋ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਥੀਓਫ੍ਰਾਸਟਸ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਸਪਾਈਨੀ ਪੌਦੇ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸਦੀ ਪਛਾਣ ਹੁਣ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਥੋਹਰ ਦੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਅਤੇ ਵੱਡੀਆਂ ਦੋਨੋਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਹਨ ਇਹ ਇੱਕ ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 63 ਫੁੱਟ ਤੱਕ ਉੱਚੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੀ ਕਿਸਮ ਪੈਚੀਸੇਰੀਅਸ ਪ੍ਰਿੰਗਲੇਈ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਅਧਿਕਤਮ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤੀ ਉੱਚਾਈ 63 ਫੁੱਟ ਹੈ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਬਲੌਸਫੇਲਡੀਆ ਲਿਲੀਪੁਟੀਆਨਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਿਰਫ਼ 1 ਸੈਂਮੀ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੀਆਂ ਕੁਝ ਕਿਸਮਾਂ ਕਾਫ਼ੀ ਨਮੀ ਵਾਲੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸੋਕੇ ਵਾਲੇ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਥੋਹਰ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿੱਚ ਰਸੀਲੇ ਤਣੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸੰਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਦੇ ਮੁੱਖ ਅੰਗ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕੈਕਟਸ ਤਣਿਆਂ ਨੂੰ ਬਰਸਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਸੋਖਣ ਲਈ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਫੈਲਣ ਅਤੇ ਸੁੰਗੜਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੰਬੇ ਸੋਕੇ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਇਸਦੇ ਅੰਦਰ ਪਾਣੀ ਬਰਕਰਾਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਪੱਤੇ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਜਾਂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇ...

ਐਮਾਜ਼ਨ ਜੰਗਲ ਵਿਚਲੇ ਉਹ ਕਬੀਲੇ ਜੋ ਅਜੇ ਵੀ ਆਧੁਨਿਕ ਸੱਭਿਅਤਾ ਬਾਰੇ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ।

Image
ਐਮਾਜ਼ਨ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਜੰਗਲ ਹੈ। ਇਹ ਲਗਭਗ 400 ਕਬੀਲਿਆਂ ਦਾ ਘਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਹਰ ਇੱਕ ਦੀ ਆਪਣੀ ਭਾਸ਼ਾ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਖੇਤਰ ਸੀ ਜਾਂ ਕੁਝ ਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਕਬੀਲਿਆਂ ਦਾ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਦਕਿ ਕੁਝ ਨੂੰ ਬਾਹਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਕੋਈ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਗੈਰ-ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਸਮੂਹ " ਸਰਵਾਈਵਲ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ " ਨੇ ਐਮਾਜ਼ਾਨ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ 100 ਤੋਂ 200 ਕਬੀਲਿਆਂ ਵਿੱਚ 10,000 ਦੀ ਜਨਸੰਖਿਆ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਬੀਲੇ ਦੱਖਣੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ, ਜਿੱਥੇ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਜੀਓਗ੍ਰਾਫਿਕ ਦੇ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਅਨੁਸਾਰ 77 ਤੋਂ 84 ਕਬੀਲੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਬੀਲੇ ਦਰਿਆਵਾਂ ਦੇ ਕੰਢੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਤੇ ਫਲ ਉਗਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਮੱਛੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜੰਗਲੀ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਿਰਫ਼ ਕੁਝ ਹੀ ਅਮੇਜ਼ੋਨੀਅਨ ਕਬੀਲੇ ਖਾਨਾਬਦੋਸ਼ ਹਨ। ਉਹ ਦਰਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਧੁਨਿਕ ਦੁਨੀਆਂ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸੰਪਰਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਹ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸ਼ਿਕਾਰ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹਨ। ਕੁਝ ਕਬੀਲੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਲੱਗ-ਥਲੱਗ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕਿ ਆਪਣੀ ਰਵਾਇਤੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖ...

ਪਨਾਮਾ ਜਲ ਮਾਰਗ ਕੀ ਹੈ? ਕਿੰਨੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗਵਾਈ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਦਿਆਂ?

Image
ਪਨਾਮਾ ਨਹਿਰ (Panama Canal) 82 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਬਾ ਇੱਕ ਨਕਲੀ ਜਲ ਮਾਰਗ ਹੈ ਜੋ ਅਟਲਾਂਟਿਕ ਮਹਾਂਸਾਗਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਮਹਾਸਾਗਰ ਨਾਲ ਜੋੜਦਾ ਹੈ। ਸਿੱਧੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਪਨਾਮਾ ਨਹਿਰ ਇੱਕ ਸ਼ਾਰਟਕੱਟ ਰਾਸਤਾ ਹੈ ਜੋ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਸਫ਼ਰ ਦੇ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮੁਸ਼ਕਲ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਫਰਾਂਸ ਨੇ 1881 ਵਿੱਚ ਨਹਿਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਉੱਚ ਮੌਤ ਦਰ ਕਾਰਨ ਬੰਦ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਨੇ 4 ਮਈ 1904 ਨੂੰ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਅਤੇ 15 ਅਗਸਤ 1914 ਤੱਕ ਪਨਾਮਾ ਨਹਿਰ ਬਣਾ ਦਿੱਤੀ। ਇਸਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਸਮੇਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਗਵਾਈਆਂ। ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਅਧੀਨ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੌਰਾਨ ਲਗਭਗ 22,000 ਮਜ਼ਦੂਰ ਜਾਨ ਗਵਾ ਗਏ ਅਤੇ ਇਹ ਗਿਣਤੀ ਲਗਭਗ 6000 ਸੀ ਜਦੋਂ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਹੱਥ ਸੀ। ਇੱਕ ਅਨੁਮਾਨ ਅਨੁਸਾਰ ਨਹਿਰ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਮੀਲ (1609 ਮੀਟਰ) ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ 500 ਮਜ਼ਦੂਰ ਮਲੇਰੀਏ, ਪੀਲੇ ਬੁਖ਼ਾਰ ਅਤੇ ਮਸ਼ੀਨੀ ਦੁਰਘਟਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਕੁਲੇਬਰਾ ਕੱਟ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਪਹਾੜੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਨਾਂ ਗਈਆਂ ਕਿਉਂਕਿ ਪਹਾੜੀ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਤਾਂ ਇੱਥੇ 45 ਫੁੱਟ ਡੂੰਘੀ ਅਤੇ...

ਸਬਰ ਦਾ ਫੁੱਲ - ਜੋ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਵਾਰ ਹੀ ਖਿੜ੍ਹਦਾ ਹੈ।

Image
ਪੂਰਬੀ ਮਾਉਈ ਸਿਲਵਰ ਸਵਾਰਡ (East Maui Silversword) ਜਾਂ ਹਾਲੇਕਲਾ ਸਿਲਵਰ ਸਵਾਰਡ (Haleakala Silversword) ਇੱਕ ਦੁਰਲੱਭ ਪੌਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪਰਿਵਾਰ ਐਸਟਰੇਸੀ (Asteraceae) ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਹਾਲੇਕਲਾ ਸਿਲਵਰ ਸਵਾਰਡ ਮਾਉਈ (Maui) ਦੇ ਟਾਪੂ 'ਤੇ 2,100 ਮੀਟਰ (6,900 ft) ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਸੁਸਤ ਹਾਲੇਕਲਾ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਉੱਤੇ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 15 ਮਈ, 1992 ਤੋਂ, ਯੂ.ਐਸ. ਮੱਛੀ ਅਤੇ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਸੇਵਾ ਦੁਆਰਾ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸਿਲਵਰ ਸਵਾਰਡ ਇੱਕ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਵਾਲੀ ਕਿਸਮ ਹੈ। ਪਸ਼ੂਆਂ ਅਤੇ ਬੱਕਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚਰਨਾ ਅਤੇ 1920 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ, ਇਸਦੇ ਲਗਭਗ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਗਈ ਸੀ।   ਇਸਦੇ ਪੱਤੇ ਚਾਂਦੀ ਰੰਗੇ ਵਾਲਾਂ ਨਾਲ ਢੱਕੇ ਹੋਏ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਇਸਦੀ ਉੱਚਾਈ ਉੱਤੇ ਤੀਬਰ ਸੂਰਜੀ ਕਿਰਨਾਂ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖੁਸ਼ਕਤਾ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇਨਸੂਲੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪੱਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜੈਲੇਟਿਨਸ ਪਦਾਰਥ ਨਾਲ ਭਰੀਆਂ ਹਵਾ ਦੀਆਂ ਖਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਬਾਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਅੰਤਰਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਸੋਖ ਲੈਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸਟੋਰ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਸਟੋਰ ਕੀਤਾ ਪਾਣੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਪੌਦਾ ਖਿੜਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਣ ਵਾਲੇ...

ਮਸ਼ਹੂਰ ਲਿਖਤਾਂ

ਪੁਲਾੜ ਦੇ ਅਦ੍ਰਿਸ਼ ਦੈਂਤ - ਬਲੈਕ ਹੋਲ

ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀ

ਰਹੱਸਮਈ ਗੀਜ਼ਾ ਦੇ ਪਿਰਾਮਿਡ

ਆਓ ਜਾਣੀਏ ਪੱਛਮੀ ਸੰਗੀਤਕ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਹਿੱਪ-ਹੌਪ ਬਾਰੇ

ਪੂਰਬੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ vs ਪੱਛਮੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ